ویتامینها ، ترکیب های ارگانیکی هستند که میزان محدودی از آنها برای حفظ سلامت بدن و جلوگیری از کمبودها لازم و ضروری است که معمولا بدن میزان زیادی از آنها را از طریق غذاها دریافت می کند، اما برخی مواقع، فرد با کمبود ویتامین ها مواجه می شود که با تشخیص پزشک باید از ویتامین استفاده نمایند. یکی از حیاتیترین جنبههای مصرف مکملهای غذایی، زمانبندی درست مصرف آنها است. مصرف نادرست مکملها در زمانهای نامناسب میتواند به کاهش اثربخشی ویتامینها و مواد مغذی منجر شود.
ویتامینها و مینرالهایی نظیر آهن، زینک، ویتامین C، ویتامینهای گروه B، کلسیم، و منیزیم به دلیل فواید گستردهای که دارند، بیشترین استفاده را در بین مکملهای غذایی دارند. در حالی که یک رژیم غذایی متعادل و سالم میتواند نیازهای تغذیهای را تأمین کند، سبک زندگی پر استرس و شرایط زندگی مدرن اغلب این تعادل را مختل میکنند. در نتیجه، استفاده از مکملهای غذایی، به ویژه در دورانهای حساسی مانند بارداری و شیردهی، میتواند به حفظ و مراقبت پوست و مو و سطح سلامت کمک کند.
سرتیترهای مقاله
گاهی اوقات طرح غذایی روتین ما قادر به تأمین نیازهای مواد معدنی و ویتامینی بدن نیست. به همین دلیل، کارشناسان تغذیه توصیه میکنند که در کنار غذاهای طبیعی، از ویتامینها و مکملهای تغذیهای نیز استفاده کنیم. ویتامینها و مکملها بیشتر به صورت قرص یا شربت در دسترس هستند، و هر کدام از آنها دارای دستورالعمل مصرف خاصی است. از این رو، شناخت بهترین زمان مصرف ویتامینها میتواند به افزایش جذب این مواد مفید در بدن کمک کند.
بهترین زمان مصرف ویتامینها و مکملها تا حد زیادی به ویتامینهایی که مصرف میکنید بستگی دارد.برخی از آنها را باید صبح همراه با غذا مصرف کنید تا جذب آنها به حداکثر برسد. برخی دیگر نیز زمان مشخصی ندارند و برخی دیگر شبها بهتر جذب بدن میشوند.
در بازار مقدار زیادی ویتامین و مکمل های غذایی وجود دارد که می توانند نیاز روزانه بدن را تامین کنند اما مصرف زیاد ویتامین ها و مکمل ها پیامدهای منفی برای سلامتی دارد. برخی از ویتامین ها در صورت استفاده بیش از حد در بدن باقی می مانند و سبب ایجاد مسمومیت و عوارض جانبی فراوانی خواهند شد. در این مطلب از گالری برادری به شما می گوییم که چه ویتامین هایی و چه زمانی باید مصرف کنید. با ما همراه باشید تا نکات کلیدی و تخصصی این موضوع را فرا گیرید و بهترین نتیجه را از مکملهای خود دریافت کنید.
مصرف مولتی ویتامینها
مولتیویتامینها مکملهایی هستند که مجموعهای از ویتامینها و مواد معدنی ضروری را تأمین میکنند. مصرف صحیح آنها میتواند به جبران کمبودهای تغذیهای و تقویت سلامت عمومی کمک کند. برای بهترین استفاده از مولتیویتامینها، باید به نکات زیر توجه کنید:
- بهترین زمان مصرف:
مولتیویتامینها، بهویژه آنهایی که شامل ویتامینهای محلول در چربی (A، D، E، K) هستند، باید همراه با غذا مصرف شوند تا به جذب بهتر این ویتامینها کمک کند. وعدههای غذایی که حاوی چربیهای سالم هستند، مانند ناهار یا شام، گزینههای مناسبی برای مصرف مولتیویتامین میباشند. و سعی کنید ترجیحاً مولتیویتامینها را در صبح یا ظهر مصرف کنید تا از انرژی و فواید آن در طول روز بهره ببرید. - چگونگی مصرف:
مولتیویتامینها را با یک لیوان آب مصرف کنید تا بلعیدن آنها آسانتر شود و به جذب بهتر کمک شود.
از مصرف آنها با نوشیدنیهایی مانند قهوه یا چای که ممکن است جذب برخی مواد معدنی را کاهش دهد، خودداری کنید. - نکته مهم:
برای کسب بهترین نتایج، مولتیویتامینها باید بهطور روزانه و منظم مصرف شوند. انتخاب یک زمان مشخص در روز به ایجاد عادت کمک میکند.
دقت به دوز: از مصرف همزمان چندین مکمل با دوزهای بالا از مواد مغذی مشابه پرهیز کنید، زیرا ممکن است منجر به مشکلاتی مانند مصرف بیش از حد برخی مواد شود.
نیاسینامید و 5 خاصیت آن برای پوست
ویتامینهای محلول در چربی (A، D، E، K)
ویتامینهای محلول در چربی (A، D، E، K) برای جذب به چربی نیاز دارند. بنابراین، بهترین زمان و روش مصرف آنها به این صورت است:
- زمان مصرف:
ویتامینهای محلول در چربی را بهتر است همراه با وعدههای غذایی که حاوی چربیهای سالم هستند (مانند ناهار یا شام) مصرف کنید. این چربیها میتوانند از روغن زیتون، آووکادو، ماهی یا آجیل تأمین شوند. مصرف این ویتامینها در زمان خاصی از روز الزامی نیست؛ اما توصیه میشود آنها را در زمانهایی که وعدههای غذایی چربتر هستند (معمولاً ناهار یا شام) مصرف کنید. - چگونگی مصرف:
ویتامینها را با یک لیوان آب میل کنید. اگر مکمل چند ویتامینی مصرف میکنید که شامل ویتامینهای محلول در چربی است، مصرف آن همراه با غذا به جذب بهتر کمک میکند. - نکته مهم:
مصرف بیش از حد این ویتامینها به دلیل ذخیره شدن آنها در بافتهای چربی میتواند سمی باشد. بنابراین، از مصرف بیش از حد مجاز روزانه بدون مشورت پزشک خودداری کنید.
برای بهینهترین جذب ویتامینهای A، D، E و K، آنها را با وعدههای غذایی حاوی چربی میل کنید و مصرف منظم و متعادلی داشته باشید. و این را هم بدانید که ویتامین آ بسیاری از جنبههای مهم کارکرد بدن را حمایت میکند، از جمله:حفظ بینایی ، عملکرد ایمنی ، رشد بدن ، رشد مو و عملکرد تولید مثل.
ویتامینهای محلول در آب (C و ویتامینهای B)
ویتامینهای محلول در آب مانند ویتامین C و گروه ویتامینهای B به آب نیاز دارند تا در بدن حل و جذب شوند. برخلاف ویتامینهای محلول در چربی، این ویتامینها در بدن ذخیره نمیشوند و بهسرعت از طریق ادرار دفع میگردند، بنابراین نیاز به مصرف روزانه دارند.
- زمان مصرف:
صبحها با معده خالی: بهترین زمان برای مصرف ویتامینهای محلول در آب، صبحها است، مخصوصاً با معده خالی یا بین وعدههای غذایی. مصرف این ویتامینها در اول روز به افزایش انرژی و بهبود عملکرد مغزی کمک میکند. اگر معده حساسی دارید، میتوانید آنها را همراه با غذا مصرف کنید، اما جذب آنها همچنان با معده خالی مؤثرتر خواهد بود. - چگونگی مصرف:
ویتامینها را با یک لیوان آب مصرف کنید تا جذب بهتری داشته باشند. ویتامینهای گروه B معمولاً در مولتیویتامینها یا مکملهای انرژیزا موجود هستند و مصرف آنها میتواند به رفع خستگی و افزایش متابولیسم کمک کند. - نکات مهم:
چون این ویتامینها در بدن ذخیره نمیشوند، مصرف روزانه آنها برای حفظ سطح مناسب ضروری است.
دوزهای بالا ویتامین C ممکن است باعث مشکلات گوارشی شود، بنابراین دوز مناسب و توصیه شده را رعایت کنید.
مصرف ویتامین D
ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که نقش مهمی در سلامت استخوانها، سیستم ایمنی و تنظیم سطح کلسیم دارد. برای بهترین جذب و استفاده از ویتامین D، به موارد زیر توجه کنید:
- بهترین زمان مصرف:
از آنجا که ویتامین D محلول در چربی است، باید آن را همراه با وعدههای غذایی که شامل چربیهای سالم هستند (مانند ناهار یا شام) مصرف کنید. این چربیها به جذب بهتر ویتامین D کمک میکنند. مصرف ویتامین D میتواند در صبح یا شب انجام شود، اما همراه غذا مصرف کردن، مهمتر از زمان روز است. - چگونگی مصرف:
مصرف ویتامین D همراه با غذاهای چرب مثل ماهی، آووکادو، آجیل یا لبنیات باعث جذب بهتر آن میشود.
ویتامین D را با یک لیوان آب میل کنید تا بلعیدن آسانتر باشد. - نکات مهم:
مصرف دوز مناسب ویتامین D برای جلوگیری از کمبود مهم است. بیش از حد مصرف کردن آن، به دلیل محلول بودن در چربی، ممکن است باعث انباشت و سمی شدن در بدن شود، پس به دوز تجویز شده توسط پزشک پایبند باشید.
تداخلات: اگر مکملهای دیگری مانند کلسیم مصرف میکنید، مصرف ویتامین D به همراه آنها میتواند به جذب بهتر کلسیم کمک کند.
مصرف ویتامین C
ویتامین C یک ویتامین محلول در آب است که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی، جذب آهن، تولید کلاژن، و حفاظت از سلولها در برابر آسیبهای اکسیداتیو دارد. به دلیل اینکه این ویتامین در بدن ذخیره نمیشود، مصرف روزانه آن ضروری است.
- بهترین زمان مصرف:
صبح یا بین وعدههای غذایی: ویتامین C را میتوانید در صبح، بهخصوص با معده خالی، مصرف کنید تا جذب بهتری داشته باشد. همچنین میتوان آن را بین وعدههای غذایی مصرف کرد. اگر معده حساسی دارید، بهتر است ویتامین C را همراه با غذا میل کنید تا از تحریک معده جلوگیری شود. - چگونگی مصرف:
ویتامین C را همراه با یک لیوان آب مصرف کنید، زیرا محلول در آب است و این کار به جذب بهتر آن کمک میکند. برای جذب بهتر آهن از منابع گیاهی، میتوانید ویتامین C را همراه با غذاهای حاوی آهن مانند سبزیجات برگدار یا مکمل آهن مصرف کنید. - نکات مهم:
رعایت دوز مصرفی توصیهشده مهم است، زیرا دوزهای بسیار بالا میتواند منجر به مشکلات گوارشی مانند اسهال شود. ویتامین C به سرعت از بدن دفع میشود، بنابراین مصرف روزانه و منظم آن لازم است.
ترکیب با مواد دیگر: از مصرف ویتامین C با مکملهای کافئیندار یا لبنیات خودداری کنید، زیرا ممکن است جذب آن کاهش یابد.
مصرف ویتامین B12
ویتامین B12 یکی از ویتامینهای گروه B است که نقش مهمی در تولید گلبولهای قرمز، عملکرد مغز و سیستم عصبی و تولید DNA دارد. این ویتامین محلول در آب است و برای جذب به معده سالم و عامل ذاتی نیاز دارد.
- بهترین زمان مصرف:
بهترین زمان برای مصرف ویتامین B12 صبح است، زیرا این ویتامین میتواند به افزایش سطح انرژی کمک کند. مصرف آن در صبح باعث میشود بدن از مزایای تقویت انرژی و افزایش تمرکز آن در طول روز بهرهمند شود. ویتامین B12 را میتوان هم با غذا و هم با معده خالی مصرف کرد. با این حال، برخی افراد ممکن است مصرف آن را با غذا راحتتر بدانند. - چگونگی مصرف:
اگر مکمل B12 به صورت قرص است، با یک لیوان آب مصرف کنید.
برخی از مکملهای B12 به صورت زیرزبانی (Sublingual) هستند که باید آنها را زیر زبان گذاشته و صبر کنید تا جذب شوند. این روش ممکن است برای جذب سریعتر و مؤثرتر استفاده شود.
در برخی موارد کمبود شدید ویتامین B12، پزشک ممکن است تزریق ویتامین B12 را تجویز کند. - نکات مهم:
ویتامین B12 بیشتر در محصولات حیوانی یافت میشود. بنابراین، گیاهخواران و وگانها باید به مصرف مکمل B12 توجه بیشتری داشته باشند.
جذب ویتامین B12: برخی از افراد، بهخصوص سالمندان یا افرادی که مشکلات گوارشی مانند کمبود اسید معده دارند، ممکن است در جذب ویتامین B12 مشکل داشته باشند و نیاز به مکمل یا تزریق داشته باشند.
مصرف کلسیم
کلسیم یکی از مواد معدنی اساسی برای حفظ سلامت استخوانها و دندانها و ناخن ها است. علاوه بر این، کلسیم در عملکرد صحیح عضلات، اعصاب و سیستم قلبی عروقی نقش مهمی ایفا میکند. برای مصرف صحیح مکملهای کلسیم، باید به نکات زیر توجه کنید:
- بهترین زمان مصرف:
کلسیم بهویژه کلسیم کربنات باید همراه با غذا مصرف شود، زیرا برای جذب به اسید معده نیاز دارد. کلسیم سیترات را میتوان با یا بدون غذا مصرف کرد.
بدن نمیتواند مقدار زیادی کلسیم را بهطور همزمان جذب کند. بنابراین، اگر دوز روزانه شما بالاست (بیش از 500 میلیگرم)، بهتر است آن را در دو دوز مجزا در طول روز مصرف کنید. - چگونگی مصرف:
کلسیم را با یک لیوان آب مصرف کنید.
از مصرف همزمان با آهن یا مکملهای روی خودداری کنید، زیرا این مواد معدنی ممکن است جذب کلسیم را کاهش دهند. بهتر است مکملهای کلسیم و آهن را در زمانهای مختلف روز مصرف کنید. - نکات مهم:
ویتامین D به جذب بهتر کلسیم کمک میکند، بنابراین مکملهای کلسیم که حاوی ویتامین D هستند یا مصرف همزمان آنها میتواند مفید باشد.
افرادی که مشکلات گوارشی یا کلیوی دارند، باید با پزشک درباره دوز مناسب کلسیم مشورت کنند.
مصرف آهن
آهن یک ماده معدنی اساسی است که برای تولید هموگلوبین در گلبولهای قرمز خون و انتقال اکسیژن در بدن ضروری است. کمبود آهن میتواند منجر به کمخونی و مشکلات دیگر سلامتی مانند ریزش مو و …شود. برای مصرف صحیح مکملهای آهن، به نکات زیر توجه کنید:
- بهترین زمان مصرف:
آهن را بهتر است در صبح و با معده خالی مصرف کنید تا جذب آن افزایش یابد. این کار معمولاً 1 تا 2 ساعت قبل از غذا یا 2 ساعت بعد از غذا انجام میشود.
مصرف آهن همراه با آبمیوههایی مانند آب پرتقال میتواند جذب آن را بهبود بخشد، زیرا ویتامین C به جذب آهن کمک میکند. - چگونگی مصرف:
آهن را با یک لیوان آب یا آبمیوه مصرف کنید.
از مصرف آن با نوشیدنیهایی مثل چای یا قهوه خودداری کنید، زیرا این نوشیدنیها میتوانند جذب آهن را کاهش دهند. - نکات مهم:
دوز مناسب: رعایت دوز تجویز شده مهم است. مصرف دوزهای بالا ممکن است منجر به عوارض گوارشی مانند تهوع و اسهال شود.
مصرف همزمان با ویتامینها: اگر از مکملهای دیگر مانند کلسیم یا روی استفاده میکنید، سعی کنید آنها را در زمانهای متفاوت مصرف کنید تا تداخل در جذب ایجاد نشود.
تونیک مو چیست و چگونه باید از آن استفاده کنیم؟
مصرف منیزیم
منیزیم یک ماده معدنی مهم است که نقش کلیدی در بسیاری از عملکردهای بدن مانند تنظیم عملکرد عضلات و اعصاب، حفظ ضربان قلب و سلامت استخوانها ایفا میکند. برای مصرف صحیح مکملهای منیزیم، به نکات زیر توجه کنید:
- بهترین زمان مصرف:
منیزیم به آرامش عضلات و خواب بهتر کمک میکند، بنابراین بسیاری از افراد ترجیح میدهند آن را در شب یا عصر مصرف کنند. مصرف آن قبل از خواب میتواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند.
مصرف منیزیم همراه با غذا ممکن است از بروز عوارض گوارشی مانند اسهال جلوگیری کند. اگر معده حساسی دارید، بهتر است آن را همراه با یک وعده غذایی سبک مصرف کنید. - چگونگی مصرف:
منیزیم را با یک لیوان آب مصرف کنید تا هضم و جذب آن بهبود یابد.
اگر از مکملهای دیگر مانند کلسیم استفاده میکنید، سعی کنید مصرف منیزیم و کلسیم را در زمانهای مختلف انجام دهید تا تداخل در جذب ایجاد نشود. - نکات مهم:
دوز مناسب: رعایت دوز توصیهشده مهم است، زیرا مصرف بیش از حد منیزیم ممکن است منجر به مشکلات گوارشی مانند اسهال شود.
انواع مختلف منیزیم: برخی انواع منیزیم مانند منیزیم سیترات جذب بهتری دارند، در حالی که برخی دیگر ممکن است اثرات گوارشی بیشتری داشته باشند. انتخاب نوع مناسب با مشورت پزشک کمک میکند.
مصرف اسیدهای چرب امگا ۳
اسیدهای چرب امگا 3، که در ماهیهای چرب، دانهها، و مکملهای روغن ماهی یافت میشوند، برای سلامت قلب، مغز، و کاهش التهاب اهمیت زیادی دارند. مصرف صحیح امگا 3 میتواند به حفظ سلامت پوست و سلامت عمومی کمک کند. برای مصرف مناسب، به نکات زیرتوجه کنید:
- بهترین زمان مصرف:
مکملهای امگا 3 بهتر است همراه با غذا، بهویژه غذایی که حاوی چربیهای سالم است، مصرف شوند. چربیهای غذایی به جذب بهتر اسیدهای چرب امگا 3 کمک میکنند. مصرف آن در ناهار یا شام معمول است.
اگر دوز بالای امگا 3 مصرف میکنید، میتوانید آن را به دو دوز در طول روز تقسیم کنید (مثلاً صبح و عصر) تا راحتتر جذب شود و از مشکلات گوارشی جلوگیری شود. - چگونگی مصرف:
مکملهای امگا 3 را همراه با یک لیوان آب مصرف کنید تا بلعیدن راحتتر شود.
از مصرف امگا 3 با معده خالی خودداری کنید، زیرا ممکن است منجر به ناراحتی گوارشی مانند تهوع شود. - نکات مهم:
دوز مناسب: برای بهرهمندی از مزایای امگا 3، مصرف 250 تا 500 میلیگرم EPA و DHA در روز توصیه میشود، البته این دوز ممکن است بر اساس شرایط فردی تغییر کند.
کنترل بوی ماهی: برخی مکملهای امگا 3 ممکن است بوی ماهی داشته باشند. برای جلوگیری از بوی نامطبوع، مکملهایی با پوششهای مخصوص مصرف کنید یا آنها را قبل از خواب میل کنید.
مشورت با پزشک: اگر داروهایی مانند رقیقکنندههای خون مصرف میکنید، بهتر است قبل از مصرف امگا 3 با پزشک مشورت کنید، زیرا امگا 3 میتواند اثر این داروها را تقویت کند.
مصرف فولیک اسید
فولیک اسید (ویتامین B9) یکی از ویتامینهای ضروری برای بدن است که به تولید سلولهای جدید، ساخت DNA و حمایت از سیستم عصبی و مغز کمک میکند. مصرف فولیک اسید بهویژه برای زنان باردار یا کسانی که قصد بارداری دارند بسیار مهم است، زیرا به پیشگیری از نقصهای مادرزادی کمک میکند.
- بهترین زمان مصرف:
بهترین زمان برای مصرف فولیک اسید صبح است. این ویتامین محلول در آب است و بهتر است همراه با یک وعده غذایی یا آب مصرف شود تا جذب آن بهتر شود.
فولیک اسید را میتوان با معده خالی یا همراه با غذا مصرف کرد. برای جلوگیری از مشکلات گوارشی، مصرف آن همراه با غذا بهتر است. - چگونگی مصرف:
فولیک اسید را با یک لیوان آب مصرف کنید. این ویتامین بهراحتی در آب حل میشود و جذب آن سریع است.
اگر از مکملهای دیگر استفاده میکنید، بهویژه مکملهای گروه B، میتوانید آنها را همزمان با فولیک اسید مصرف کنید، زیرا تداخلی در جذب ایجاد نمیشود. - نکات مهم:
زنان باردار: فولیک اسید برای زنان باردار یا کسانی که قصد بارداری دارند، ضروری است. مصرف روزانه 400 تا 600 میکروگرم فولیک اسید در این دوران برای جلوگیری از نقصهای مادرزادی توصیه میشود.
دوز مناسب: برای افرادی که در معرض کمبود فولیک اسید نیستند، مصرف مکمل معمولاً 400 میکروگرم در روز کافی است. اگر پزشک تشخیص دهد که شما به دوز بالاتری نیاز دارید، این دوز ممکن است تغییر کند.
افراد با مشکلات جذب: افرادی که مشکلات گوارشی یا اختلالات جذب دارند، ممکن است نیاز به مکملهای اضافی داشته باشند و باید با پزشک مشورت کنند.
شستشوی چشم و اهمیت پاک کردن آرایش
مصرف روی (زینک)
روی (زینک) یک ماده معدنی ضروری است که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی، ترمیم زخمها، سنتز پروتئین و DNA، و حفظ سلامت پوست و مو دارد. مصرف صحیح مکملهای زینک میتواند به بهرهمندی بیشتر از فواید آن کمک کند.
- بهترین زمان مصرف:
زینک بهتر است با معده خالی، 30 دقیقه قبل یا 2 ساعت بعد از غذا مصرف شود، زیرا غذاهای غنی از فیبر و برخی مواد معدنی مانند کلسیم و آهن میتوانند جذب زینک را کاهش دهند.
اگر مصرف زینک با معده خالی باعث ناراحتی گوارشی (مانند تهوع) میشود، میتوان آن را همراه با یک وعده غذایی سبک مصرف کرد. - چگونگی مصرف:
زینک را با یک لیوان آب مصرف کنید تا جذب آن بهبود یابد.
از مصرف همزمان زینک با مکملهای کلسیم و آهن خودداری کنید، زیرا این مواد معدنی ممکن است جذب زینک را کاهش دهند. اگر نیاز به مصرف همزمان دارید، فاصله زمانی مناسب بین مصرف این مکملها (حداقل 2 ساعت) را رعایت کنید. - نکات مهم:
دوز مناسب: دوز معمول توصیهشده برای بزرگسالان 8 تا 11 میلیگرم در روز است. دوزهای بالاتر (بیش از 40 میلیگرم در روز) بدون مشورت با پزشک ممکن است منجر به عوارض جانبی مانند تهوع، اسهال، یا کاهش جذب سایر مواد معدنی شود.
تقویت سیستم ایمنی: مصرف زینک به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند و میتواند در دوران بیماری یا سرماخوردگی مفید باشد.
مصرف طولانیمدت: مصرف طولانیمدت زینک با دوز بالا میتواند منجر به کمبود مس در بدن شود، بنابراین باید با دقت و تحت نظر پزشک انجام شود.
نتیجه گیری
مصرف به موقع ویتامینها و مواد معدنی بسیار حائز اهمیت است. بهترین زمان مصرف ویتامینها و مواد معدنی ممکن است بسته به نوع ویتامین یا ماده معدنی، و همچنین تداخلات غذایی یا دارویی متفاوت باشد. برای مثال، آهن بهترین جذب را هنگام مصرف با ویتامین C دارد، در حالی که روی باید با فاصله از کلسیم مصرف شود. منیزیم عمدتاً قبل از خواب و کلسیم در دوزهای کوچک و متعدد در طول روز توصیه میشود. به یاد داشته باشید، هرگز قبل از مصرف مکملها بدون مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه شروع نکنید. توجه به بهترین زمان مصرف ویتامینها و مواد معدنی میتواند به افزایش کارایی و کاهش عوارض جانبی کمک کند.